Η Τήλος άνοιξε το δρόμο

Το πείραμα ενεργειακής αυτονομίας που πραγματοποιείται ολοένα στη μακρινή Τήλο δεν αφορά μόνο στο μικρό αυτό νησί, αλλά έχει όλες τις δυνατότητες να λειτουργήσει ως μια πυξίδα για το πώς η συνεργασία στο πεδίο της καινοτομίας μπορεί να κάνει θαύματα.

Ήδη, σχεδόν ένα χρόνο μετά την υπογραφή, στη Μάλτα, τον Μάιο του 2017, της συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και 14 κρατών-μελών, στο πλαίσιο του προγράμματος ‘Clean Energy for All Europeans’ (Καθαρή Ενέργεια για όλους τους Ευρωπαίους)και της Πολιτικής Διακήρυξης σχετικά με την Καθαρή Ενέργεια στα νησιά της Ε.Ε., τα σημάδια είναι πολύ αισιόδοξα: η ενεργειακή αυτονόμηση της Τήλου προχωρά ενώ έχει εκδοθεί το Συμφωνητικό Αγοράς Ενέργειας από τον Υβριδικό Ενεργειακό Σταθμό του νησιού. Η επέκταση του Δικτύου παρακολουθείται και καταγράφεται σε πραγματικό χρόνο και οι κάτοικοι απολαμβάνουν τα οφέλη της σημαντικής εξοικονόμησης αλλά και της ανάπτυξης που φέρνει στον τόπο τους η μεγάλη αυτή καινοτομία.

Να θυμίσουμε ότι το «project Tilos», όπως είναι ευρύτερα γνωστό, έχει ενταχθεί στο Horizon 2020, το μεγαλύτερο χρηματοδοτικό πλαίσιο της ΕΕ για την καινοτομία, αποσπώντας την υψηλότερη βαθμολογία ανάμεσα σε 80 ανταγωνιστικά προγράμματα. Επικεφαλής του προγράμματος, στο οποίο μετέχουν 7 άλλες ευρωπαϊκές χώρες, είναι η ερευνητική ομάδα του Εργαστηρίου Ήπιων Μορφών Ενέργειας και Προστασίας του Περιβάλλοντος, του AΕΙ Πειραιά. Το 2017, η  Τήλος απέσπασε το Βραβείο Ενεργειακού Νησιού και το Βραβείο Κοινού από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ως το πρώτο ενεργειακά αυτόνομο νησί σ’ ολόκληρη τη Μεσόγειο. Οι διακρίσεις αυτές επετεύχθησαν χάρη στις συνδυασμένες προσπάθειες φορέων, όπως η Ε.Ε., οι Τοπικές Αρχές, η ακαδημαϊκή κοινότητα, δημόσιοι οργανισμοί και η ιδιωτική πρωτοβουλία ενώ από ελληνικής πλευράς συμμετέχουν, μεταξύ άλλων, ο ΔΕΔΔΗΕ, το WWF Ελλάς και η εταιρεία Eunice.

Πρόκειται για ένα πρωτοπόρο έργο παραγωγής και αποθήκευσης ενέργειας η οποία προέρχεται αποκλειστικά από Ανανεώσιμες Πηγές. Μάλιστα, η εμβέλειά του υπερβαίνει και τα ευρωπαϊκά όρια, καθώς είναι η πρώτη φορά παγκοσμίως που λειτουργεί ένα μικρό, αυτόνομο δίκτυο σε νησιωτική περιοχή, το οποίο αξιοποιεί υπερσύγχρονες τεχνολογίες συσσωρευτών και έξυπνα συστήματα για τη διαχείριση της ζήτησης, ανάλογα με τις ανάγκες των κατοίκων. Σ’ αυτά εντάσσεται, επίσης για πρώτη φορά, και η είσοδος της σύγχρονης τεχνολογίας λογισμικού (software) στην ενέργεια, γεγονός που αναμένεται αποτελεί τομή για τις παγκόσμιες εξελίξεις στον τομέα αυτόν. Στο σχεδιασμό του προγράμματος έχουν ληφθεί αυστηρά περιβαλλοντικά μέτρα, δεδομένου ότι η Τήλος είναι, στο σύνολό της, προστατευόμενη περιοχή Natura 2000.

Το παράδειγμα που διδάσκει η Τήλος είναι ότι ο συνδυασμός οράματος, συνεργασιών και καινοτόμου σχεδιασμού είναι η μόνη κινητήριος δύναμη που μπορεί να επιφέρει δραστικές αλλαγές με προοπτική αποτελεσματικής ανάπτυξης. Στην προκειμένη περίπτωση το «project Tilos» ανοίγει δρόμους για την ενεργειακή πολιτική των νησιών μας –και όχι μόνο- καθώς αξιοποιεί ανεξάντλητες, στον τόπο μας, πηγές ενέργειας, όπως είναι ο ήλιος και ο αέρας. Έτσι, η παραγωγή της μπορεί να γίνεται πλέον με βιώσιμο τρόπο, προσφέροντας στην τοπική οικονομία, αφού θα συμπιεστεί σημαντικά το κόστος του ηλεκτρικού ρεύματος χωρίς καμία επιβάρυνση για το περιβάλλον.

.